نکات مهم و نحوه انتخاب و خرید چیلر

1- چه نوع چیلری بخریم ؟

الف) چیلر جذبی:

اگر در تامین برق پروژه مشکلاتی دارید و یا ظرفیت‌چیلر درخواستی شما بالاست، می‌توانید از چیلرهای جذبی استفاده کنید.

چیلرهای جذبی بیشتر از طریق سوخت گاز طبیعی استفاده می‌کنند و هزینه برق چندانی روی دست شما نمی‌گذارد. البته در نظر داشته باشید هزینه‌های جاری چیلرهای جذبی و هزینه نصب و راه اندازی آن‌ها بالاست.

در هنگام خرید چیلر، به لحاظ قیمت چیلرهای جذبی جزو چیلرهای گران به حساب می‌آیند.

ب) چیلر تراکمی:

چیلرهای تراکمی به روش سیکل تبرید تراکمی ساخته می شوند. مهم ترین تفاوت این چیلرها با چیلرهای جذبی وجود کمپرسور در این دستگاههاست.

همانطور که می‌د‌انید کمپرسورها، اصلی ترین قطعه مصرف برق در یک دستگاه تراکمی به شمار می‌آیند. بنابراین شما با خرید چیلر تراکمی باید هزینه برق پرداخت کنید نه هزینه گاز.

چیلرهای تراکمی دارای ظرفیت های بسیار متنوعی هستند که از مینی چیلرهای ۲ تن تبرید شروع شده و تا ظرفیت های حدود ۵۰۰ تن تبرید به صورت یکپارچه وجود دارند.

نکته دیگر در خرید چیلر تراکمی که باید به آن توجه داشت، این است که می خواهید چیلر مرکزی به صورت یکپارچه داشته باشید یا هر واحد یک ساختمان را با مینی چیلر مستقل کنید.

چیلرهای تراکمی را می توان از چند منظر دسته بندی کرد:

۱-چیلرهای تراکمی از نظر نوع کندانسور دو نوع هستند: چیلرهای تراکمی هواخنک و چیلرهای تراکمی آب‌خنک

چیلر تراکمی هواخنک :

چیلرهای تراکمی هواخنک حتما باید در فضای باز نصب گردند.

این چیلرها را نمی‌توان درفضای بسته گذاشت، و معمولا روی پشت‌بام و یا حیات پروژه قرار داده می‌شوند.

نکته مهم در مورد چیلرهای هواخنک این است که این چیلرها نیاز به دستگاه مکمل یا همان برج‌خنک‌کننده ندارند.

چیلر تراکمی هواخنک را در پشت بام قرار داده و آب خروجی را به سمت فن کویل‌ها لوله‌کشی می‌کنند.

چیلر تراکمی آب خنک :

در نوع دوم که چیلر آب خنک باشد، باید گفت این چیلرها در فضای موتورخانه نصب می‌شوند. پس اولین تفاوت این چیلرها با چیلرهای هواخنک در محل نصب است که در هنگام خرید چیلر باید به آن دقت کرد.

اگر فضای موتورخانه شما به اندازه کافی نیست، در خرید این چیلر بیشتر دقت کنید.

نکته بعدی در مورد چیلرهای آب خنک این است که این چیلرها نیاز به برج خنک کننده دارند. پس علاوه بر این که یک دستگاه چیلردر موتورخانه قرار می‌گیرد، یک دستگاه برج خنک کننده نیز باید در فضای باز (پشت بام یا حیات) قرار داده شود. طبیعی است سیستم لوله کشی در این چیلر طولانی تر و هزینه برتر از چیلر تراکمی هواخنک است.

راندمان این چیلرها به مراتب بیشتر از راندمان چیلرهای هواخنک می باشد.

به دلیل استفاده از برج خنک‌کن در این چیلرها، مصرف آب نیز از جمله مشکلات چیلرهای آب خنک است.

نکته بسیار مهم بعدی قیمت پایین تر این چیلرها نسبت به نوع هواخنک می باشد.

چیلر با چه کمپرسوری بخریم ؟

2- چیلرهای تراکمی از نظر نوع کمپرسور چهار نوع هستند: چیلرهای اسکرال، چیلرهای اسکرو، رفت و برگشتی و سانتریفیوژ

چیلرهای اسکرال:

این چیلرها که به چیلرهای آپارتمانی نیز معروف هستند جزو پرکاربردترین چیلرها در پروژه های مسکونی می‌باشند. ظرفیت این چیلرها از 2 تن تبرید تا حدود 250 تن تبرید به صورت یکپارچه است.

چیلرهای اسکرال معمولا در یک دستگاه از چند کمپرسور اسکرال استفاده می‌کنند و کمپرسورهای آن نیز قابل تعمیر نیست.

به لحاظ قیمت نیز این چیلرها تا ظرفیت حدود 150 تن تبرید ارزانتر از انواع دیگر هستند.

کمپرسورهای اسکرال خود دو نوع معمولی و دیجیتال دارند که نوع دیجیتال آن به دلیل کنترل ظرفیت، گرانتر است.

کمپرسورهای اسکرال در دسترس تر و قیمت های پایین تری نسبت به کمپرسورهای اسکرو دارند.

چیلرهای اسکرو:

این چیلرها معمولا از یک تا سه کمپرسور اسکرو در یک چیلر استفاده می کنند.

چیلرهای اسکرو بیشتر در ظرفیت های 100 تن تبرید به بالا مورد استفاده قرار می گیرند.

راندمان این چیلرها مقداری بالاتر از چیلرهای اسکرال است.

کمپرسورهای اسکرو کنترل ظرفیت بهتری نسبت به نوع چیلرهای اسکرال دارند و بعضی از کمپرسورها به صورت خطی و پیوسته کار می‌کنند.

این چیلرها از ظرفیت ها 150 تن تبرید به بالا بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند.

چیلرهای رفت و برگشتی :

امروزه کمپرسورهای رفت و برگشتی به دلیل راندمان پایین و سر و صدای زیاد خیلی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.

البته در چیلرهای صنعتی همچنان در بعضی موارد از این کمپرسورها استفاده می‌شود ولی در پروژه های مسکونی و تجاری و .. عملا از بازار حذف شده اند.

چیلرهای سانتریفیوژ :

کمپرسورهای سانترفیوژ بالاترین راندمان و قیمت در مقایسه با دیگر کمپرسورها را دارند.

چیلرهای سانتریفیوژ خیلی در ایران مورد استفاده قرار نگرفته اند.

تخصصی بودن و کمبود نیروی ماهر آشنا به این چیلرها می تواند دلیل کمتر مورد استفاده قرار گرفتن این چیلرها در ایران باشد.

این چیلرها در ظرفیت‌های بالا بسیار مقرون به‌صرفه هستند و از نظر بازدهی چیلرهای بسیار خوبی به شمار می‌آیند.

چیلر با چه ظرفیتی بخریم؟

در ابتدا عرض کنیم که ظرفیت سنجی بار برودتی یک ساختمان، کاری تخصصی است و باید توسط شرکت های مشاور انجام گیرد اما در حالت های سرانگشتی شاید بتوان تا حدودی ظرفیت یک چیلر را نزدیک به اعداد واقعی محاسبه کرد.

انتخاب نادرست ظرفیت یک چیلر خسارات جبران ناپذیری به کار فرمایان تحمیل خواهد کرد. درصورتیکه ظرفیت انتخاب شده، کمتر از نیاز پروژه باشد، علاوه بر زیر بار رفتن دائمی چیلر به کاهش عمر قطعات و خرابی آن ها و همچنین ناتوانی در سرمایش منجر خواهد شد. در صورتی که چیلر را بزرگتراز ظرفیت مورد نیاز انتخاب کنید نیز خسارات مالی و هزینه اولیه هنگفتی در خرید این دستگاه ها متحمل خواهید شد.

چه عواملی بر ظرفیت دستگاه تاثیرگذارند؟

۱-موقعیت جغرافیایی:

اولین نکته ای که باید به آن دقت داشت، موقعیت جغرافیایی پروژه می باشد. برای مثال انتخاب چیلر برای یک واحد آپارتمان در تهران با انتخاب چیلر در آبادان بسیار متفاوت است.

۲- جهت تابش نور خورشید:

نور خورشید مهمترین عامل در تعیین ظرفیت یک چیلر می باشد. اصولا در ایران ساختمان های با پنجره‌های بزرگ جنوبی و شیشه های سراسری بار برودتی بسیار بیشتری نیاز دارند.

۳- کاربری محیط:

تعیین ظرفیت چیلر برای کاربری های مسکونی، اداری، تجاری و … بسیار متفاوت است.

4-ارتفاع سقف:

ارتفاع سقف یک فضا به‌دلیل گنجایش حجم هوایی که می‌تواند داشته باشد، عاملی تاثیرگذار در تعیین ظرفیت چیلر است. ساختمان‌های با سقف بلندتر نیاز به بار برودتی بیشتری دارند.

5-وجود دستگاه های گرمازا:

در صورت وجود دستگاه‌های گرمازا در یک محیط، می بایست، بار هر کدام از آن ها در محاسبه آورده شود. برای مثال در یک محیط اداری، بار گرمایی تمام سیستم‌های کامپیوتر باید در محاسبه کلی، در نظر گرفته شود.

عوامل بسیار زیاد دیگری در تعیین ظرفیت یک چیلر می تواند تاثیرگذار باشد که می توان به تعداد افراد، میزان رفت و آمد، عوامل روشنایی گرمازا، گردش هوای تازه و…اشاره کرد.

محاسبات سرانگشتی:

در نظر گرفتن تمام این عوامل تنها از عهده یک مهندس مکانیک با تجربه و از طریق نرم افزارهای مهندسی از جمله Carrier برمی آید. اما همانطور که اشاره شد، ضرایبی به صورت تجربی به دست آمده که می توان از آن ها برای تعیین ظرفیت حدودی یک فضا استفاده کرد.

نکته: هر btu/hr 12000 را 1 تن تبرید می نامند. چیلرها معمولا با ظرفیت تن تبرید شناخته می‌شوند:

برای مثال اگر تهران را جز مناطق معتدل به شمار بیاوریم و بخواهیم برای یک واحد آپارتمان m^2 200 متر مربعی مینی چیلر انتخاب کنیم داریم:

طبق جدول ضریب بار سرمایشی در مناطق معتدل برای واحدهای مسکونی بین 450-350 درنظر گرفته شده است. ما عدد بین این دو یعنی 400 را به ازای هر متر مربع از این ساختمان در نظر می گیریم، پس داریم :

200 (مترمربع) * 400 (bth/h) = 80,000 bth/h

80,000 / 12000 = 6.7 (تن تبرید)

یعنی برای این ساختمان مسکونی 6.7 تن تبرید بار سرمایشی نیاز است. خط دوم محاسبات، تبدیل عدد به دست آمده برحسب btu/h را به تن تبرید نشان می دهد. البته ما به ساده ترین شکل ممکن محاسبات را انجام دادیم و همانطور که از جدول مشخص است، برای یک واحد مسکونی می توان بین 350 تا 450 btu/h ضریب را در نظر گرفت و این بستگی به عوامل زیادی دارد. اما در کل چشم انداز مناسب و تقریبی از بار مورد نیاز ساختمان به دست می دهد.

آیا لازم است چند عدد چیلر بخریم؟

همانطور که ذکر شد، چیلرها ظرفیت های بسیار متنوعی دارند که می توانند تا حدود ۵۰۰ تن تبرید به صورت یکپارچه تولید شوند. فرض کنید ظرفیت محاسباتی شما در هنگام خرید چیلر برای یک ساختمان ۱۶۰ تن تبرید باشد. در بسیاری از برندهای اروپایی و ایرانی این چیلر به صورت یکپارچه وجود دارد. البته شما می توانید دو عدد چیلر ۸۰ تن تبرید خرید کرده و از آن ها به صورت مدولار در کنار هم‌ (در صورتی که قابلیت مدولار شدن را داشته باشند)، استفاده کنید. این کار مزایا و معایبی دارد.

در صورت استفاده از چند چیلر به صورت مدولار، عملا به دلیل آنکه معمولا در بسیاری از اوقات چیلرها در ظرفیت فول بار کار نمی کنند، ممکن است یک دستگاه چیلر شما در اکثر اوقات خاموش بوده و عمر دستگاه دوم شما بسیار بیشتر خواهد بود. همچنین در صورت خرابی و از کار افتادن یک چیلر، یک چیلر به عنوان رزرو و البته با نصف ظرفیت ‌کلی ساختمان وجود دارد.

در کنار این مزایا، هزینه اولیه تمام شده این دستگاه های چندتایی معمولا بیشتر از خرید یک تک دستگاه است. همچنین خرید دو چیلر نیاز به فضای بیشتری برای مستقر شدن دارند. البته ذکر این نکته لازم است ‌که در چیلرهای یکپارچه نیز، امروزه از چند کمپرسور و چند سیکل تبرید استفاده می شود، که عملا این چیلرها را به صورت پله ای زیر بار برده و به مانند چند دستگاه و در قالب یک چیلر یکپارچه کار می کنند.

به راندمان چیلرها (EER) دقت کنید:

راندمان سرمایی یک چیلر که معمولا با EER نشان داده می شود، به بیان ساده نشان دهنده میزان سرمای تولیدی به ازای هر واحد مصرف برق می باشد. برای مثال چیلر با EER=3 به ازای هر ۱ واحد مصرف برق، ۳ واحد سرمایش تولید می کنند.

هرچه این عدد بالاتر باشد، راندمان فول بار یک دستگاه بالاتر است که در هنگام خرید چیلر باید مورد توجه قرار بگیرد.

البته در ایران به دلیل نبود اتاق تست استاندارد چیلر، اعداد در کاتالوگ حدودی بوده اما در چیلرهای معتبر اروپایی و چینی این اعداد صحیح هستند. برای مثال چیلرهای کندانسور آبی EER حدود ۵.۵ و چیلرهای کندانسور هوایی راندمان حدود ۲.۵ تا ۳ دارند.

به خدمات چیلر دقت کنید:

چیلر دستگاهی تخصصی، گران و مهم در یک ساختمان به شمار می آید. خرید چیلر از یک شرکت معتبر که حتما دارای خدمات پس از فروش باشد، امری ضروری است‌. به علت تخصصی بودن قطعات و روش کار این دستگاه، شرکت خدمات دهنده باید علاوه بر توان تامین قطعه، باید تخصص لازم جهت تعمیر و نگه داری یک چیلر را نیز داشته باشد. سعی کنید گارانتی کمپرسور را بیشتر از دستگاه از فروشنده بخواهید، چراکه قطعه اصلی و گران تر یک چیلر، کمپرسور آن می باشد.

چه برندی از چیلر را خریداری کنیم؟

بازار امروز تهویه مطبوع ایران متشکل از برندهای خارجی و برندهای داخلی است.مشاوران ادریس در خدمت شما هستند تا بهترین پیشنهاد خرید چیلر را تقدیم نمایند و بهترین چیلر را با کمترین قیمت تقدیم نمایند

نکته ای که باید در انتخاب خرید چیلر و انتخاب برند به آن توجه داشت، در ابتدا میزان هزینه اولیه ای است که قرار است برای یک چیلر بپردازید. چیلرهای اروپایی گران‌تر از نوع چینی، و چینی ها معمولا گران تر و همرده قیمت‌های چیلرهای ایرانی است.

نکته بعدی که باید به آن توجه داشت، برند قطعات به کار رفته در ساخت یک چیلر می‌باشد. برای مثال کمپرسور یا قلب دستگاه چیلر می تواند از برندهای مختلفی از جمله بیتزر، کوپلند، دانفوس، سانیو و …باشد که هر برند در قیمت و کارایی با هم‌ متفاوت است.

سخن پایانی:

انتخاب صحیح و درست یک دستگاه چیلر برای یک ساختمان به دو علت بسیار مهم است.

اول اینکه سرمایش یک محیط رابطه ی مستقیم با آسایش انسان دارد و عدم تهویه مناسب برای یک فضا، عملا زندگی در آن را غیر قابل تحمل خواهد کرد.

دوم اینکه چیلرها جز دستگاه های گران قیمت‌هستند. پس انتخاب درست و متناسب این دستگاه با توجه به شرایط پروژه امری ضروری است تا از خسارات مالی جلوگیری به عمل آید.